ALKHUTBAH 13 : So Bandingan ko Kakhapir ago so Kapmonafiq
Al Khutbah 13

So Bandingan ko Kakhapir ago so Kapmonafiq

أَحْمَدُكَ اللَّهُمَّ حَمْدَ مَنْ أَخْلَصَ النِّيَّةَ لِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ , وَأَشْكُرُكَ شُكْرَ نِعْمَتِكَ وَابْتِغَاءَ مَرْضَاتِكَ الأَمِينِ , لَكَ الْحَمْدُ كَمَا يَنْبَغِي لِجَلاَلِ وَجْهِكَ وَلِعَظِيمِ سُلْطَانِكَ , لَكَ الْحُكْمُ وَإِلَيْكَ تُرْجَعُ الأُمُورُ, وَأَشْهَدُ أَنْ لاَّ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ, صَلَّى اللهُ وَبَارَكَ وَسَلَّمَ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ,    وَبَعْدُ:
فَيَا عِبَادَاللهِ اعْلَمُوا أَنَّ اللهَ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى قَالَ فِي كِتَابِهِ الْكَرِيمِ:
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُ أَلَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوًى لِلْكَافِرِينَ.

Manga Oripn o Allāh, so oriyan o bantog ko Allāh ago so salawat ko Nabi tano a Mohammad , na imanto a alongan na minisampay tano pman sankai a bandingan a pd ko manga bandingan a piakalklk sii ko Islam, a skaniayn so Kakhapir ago so Kapmonafiq. Giankai a bandingan tano na patoray dn a kaosay niyan, ka madakl ko manga Muslim a giimakanggolawla sa ikhakapir iyan a di niyan katawan sabap ko kaninit o sabot iyan ko manga kokoman o Islam.

Manga Oripn o Allāh, aya pagonaan tano mosay na so bandingan ko kakhapir, sa tokaon tano phiapia, na go tano bo laboi so bandingan ko kapmonapiq. Aya ptharoon a kakhapir (kufrكفر ) ko maana niyan ko basa na so kasapng. Sii pman ko maana niyan ko Agama, na skaniyan so kasapngi ko bnar a paratiyaya ko Allāh , gioto i kiapmaanai ron sa kasanka ago so kada o paratiaya sii ko Allāh , ago so sogo iyan – mlagid o misasarta on so kiapakambokhaga kiran (takdib تكذيب ) antaa ka di, ka ba matag ka zasanka odi na kadapay antaa ka dnki odi na kapmaratabat sa da on kaparatiayaa – so kapakambokhaga ko Allāh ago so sogo iyan na gioto i piphaporoan a kakhapir sii ko Islam.

Samanan manga oripn o Allāh , na aya maana o kafir na so taw a siapngan iyan so Islam sa da niyan onoti sii ko apia antonaa a sabap ko oriyan o kiatokawi niyan on, na mimbaloy skaniyan a kafir somiapng odi na somianka.

So sosonan o kakhapir na dowa:

Manga Oripn o Allāh, so kakhapir na dowa btad: Paganay a btad na so kakhapir a mala (kufr akbar كفرأكبر ) a khiliyo niyan so khirk on ko goliling o Islam, a siran so:

  1. So kakhapir sa minggolalan sa kapakambokhaga ko Allāh , ago so sogo iyan (kufr at takdīb كفرالتَّكذيب ) maana pamikirn o taw a so Allāh , na giimamokhag ago o sogo iyan sa so ipzogo iran na di bnar. Pitharoo Allāh a:

    وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُ أَلَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوًى لِلْكَافِرِينَ.

    Antai taw a makalawan sa kasasalimbot ki taw a miangantang sii ko Allāh sa kabokhag odi na piakambokhag iyan so bnar gowani a makaoma on, ba di sii ko Jahannam so darpa o manga kafir (Surah Al Ankabut 029:068).
  2. So kakhapir a kasanka ago kathakabor a rakhs a bbnarn o taw ankoto a sianka iyan (kufrul ibā wal istikbār كفرالإباءوالاستكبار ), Pitharoo Allāh a:

    وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلاَئِكَةِ اسْجُدُوا لآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ أَبَى وَاسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ.

    Go gowani a tharoon ami ko manga malaikat a sojud kano ko Adam na somiojud siran, inonta so Iblis ka somianka ago mithakabor na miaadn a pd ko manga kafir. (Surah Al Baqarah 002:024)

    Gianan i soson a kiakhapir o Iblis a kasanka ago kapmaratabat a kathakabor.

  3. So kakhapir sa nggolalan sa kazanka (kufr as shakk كفر الشَّك ) a gioto so kakhapir sa antaan a pamikiran ago kapangantap, aya dalil roo na so katharoo Allāh a:

    وَدَخَلَ جَنَّتَهُ وَهُوَ ظَالِمٌ لِنَفْسِهِ قَالَ مَا أَظُنُّ أَنْ تَبِيدَ هَذِهِ أَبَدًا وَمَا أَظُنُّ السَّاعَةَ قَائِمَةً وَلَئِنْ رُدِدْتُ إِلَى رَبِّي لأَجِدَنَّ خَيْرًا مِنْهَا مُنْقَلَبًا

    Go somiold skaniyan ko asinda niyan a lalalimn iyan a ginawa niyan, na pitharo iyan a di ko pipikirn o ba ini mabinasa (so asinda niyan) sa dayon sa dayon, go di ko aantapn oba so bankit na phakaoma, sa o makandod ako ko Kadnan ko na matatankd a khaomaan akn sa lbi a mapia a di skaniyan a khandodan. (Surah Al Kahf 018:035)

    Giankoto a taw na piangantap iyan so Allāh , ago mizanka ko kaphakagaga o Allāh , na miakapir skaniyan misabap roo.

  4. So kakhapir a kadapay ago katalikhod (kufr i’rādh كفر إعراض ) sa di paratiayaan so manga sogoan o Islam. Pitharoo Allāh a:

    وَالَّذِينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ

    So siran oto a miamangonkir na sii ko nganin a inilalang kiran na dadapayin iran a tatalikhodan iran. (Surah Al Ahqaf 046:002)
  5. So kakhapir sa nggolalan sa kapmonafiq (kufr an nifaq كفر النِّفاق ) gianan so kapayaga ko paratiaya a isosoln so kasasanka. Pitharoo Allāh a:

    ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا فَطُبِعَ عَلَى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لاَ يَفْقَهُونَ

    Gioto a mataan a miaratiaya siran oriyan iyan na mikhapir siran (ko kiapmonafiq iran) na tiombokan so manga poso iran, sa siran na di siran phakasabot (ko ndaowan o agama). (Surah Al Munafiqun 063:002)

So soson a ika dowa ko kakhapir, na skaniyan so kakhapir a maito (kufr asgar كفر أصغر ) a di niyan khiliyo so khirk on ko goliling o Islam, a gianan so kakhapir a giinggolalan sa kanggalbk (kufr amali كفر عملي ) – a skaniyan so manga dosa a so miakambowat siran sa ingaran a kakhapair sii ko Qur’an ago so Sunnah, a da oto misampay ko dianka o kakhapir a mala a khiliyo ko agama – aya ibarat oto na so kasankaa ko kapanalamiti ko limo o Allāh (kufr an ni’mah كفر النِّعمة ) a miaaloy ko katharoo Allāh a:

وَضَرَبَ اللهُ مَثَلاً قَرْيَةُ كَانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِنْ كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللهِ

Go migay so Allah sa ibarat a lipongan a miaadn a somasarig a thatakna a ppkaoma on so manga rizki niyan sa kapangondaya a phoon sa langowan a darpa, na sianka iyan so manga limo o Allah. (Surah An Nahl 016:112)

giankoto a miaaloy a “sianka iyan” na aya basa Arab oto na “fakafarat فكفرت ” a makatotoro sa kakhapir.

Pd roo so kaptitidawa o Muslim a so miaaloy ko katharoo Rasūlullāh a:

سِبَابُ الْمُسْلِمِ فُسُوقٌ , وَقِتَالُهُ كُفْرٌ (رواه البخاري ومسلم).

So kapzisintai ko Muslim na khiliyo ko agama (fusuq) na so kapakithidawa on na kakakapiri (pianothol o Bukhari ago so Muslim).

Giankoto a miaaloy ko hadith a fusūq kapapasiqi ago so kakakapiri, na kakhapir oto a maito a di niyan khiliyo so khirk on ko Islam, ogaid na miadosa so minggolawla on sa mala a dosa.

Pd roo pn so katharoo Rasūlullāh a:

لاَ تَرْجِعُوا بَعْدِي كُفَّارًا , يَضْرِبُ بَعْضُكُمْ رِقَابَ بَعْضٍ (رواه الشَّيخان)

Di kano khasoy ko oriyan akn a manga kafir, a pthidawn a pdang o sabagi rkano so lig o manga sabaad (maana a pthitidawa siran) (pianothol o dowa a Shaykh).

Sa mianggolawla nan a mithitidawa so sabaad ko manga Muslim ago manga sahabah, ogaid na da siran manga kakapir sankoto a kiathitidawa iran, sa palaya siran Muslim, sa so dosa iran na so Allāh i khokom on.

Pd roo pn so kazapa sa salakaw ko Allāh , sa pitahroo Rasūlullāh a: Sa taw a zapa ko salakaw ko Allāh na miakapir odi na miakapanakoto (pianothol o Tirmidi ago piakapiya o al Hakim). Giankoto a kiakapir iyan na da makaliyo ko Islam, ogaid na miadosa sa mala a dosa.

Sabnar a inaloy o Allāh , a so miaratiaya na makapnggolawla sa manga ala a dosa, ogaid na da siran makaliyo ko Islam, sabap sa so kiakhapir iran na kakhapir a galbk (kufr amalī كفر عملي ) kna o ba kakhapir a paratiaya (kufr i’tiqādī كفراعتقادي ). Pitharoo Allāh a:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى

Hay so miamaratiaya inipaliogat rkano so kitas sii ko mianga bobono (rkano). (Surah Al Baqarah 002:178)

Samanan na so miakapatay a ikhitas a inaloy o Allāh na pd ko miamaratiaya a tiawag siran o Allāh , na opama o miakapir ko kiapamono iyan, na di mapd sankoto a tiawag o Allāh a so miamaratiaya a sii kiran pnggolalan so kitas. Go inaloy pn o Allāh a so miakapatay a ikhitas o tonganay (wali) o miatay na pagari niyan sii ko agama. Pitharoo Allāh a:

فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَأَدَاءٌ إِلَيْهِ بِإِحْسَانٍ

Sa taw a karilaan (sa di ikitas) o pagari niyan (so wali o miatay a miabono iyan) na onoti niyan so mapiya sa tonaya niyan on so diyat sa nggolalan sa mapiya. (Surah Al Baqarah 002:178)

Samanan na so miakapatay na da mabaloy a kafir ko kiapamono iyan, ka opama ka miakapir na di tharoon o Allāh o ba siran magari sii ko agama Islam, ka so kambida o agama na daa kaphagariya on sii ko Islam.

Pitharoo Allāh a:

وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا

Amay ka adn a dowa a lompokan a pd ko miamaratiaya a mithidawa siran na pasada niyo siran (al Hujurat 9).

sa taman ko katharo iyan a:

إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ

Mataan a so miamaratiaya na magariari na pasada niyo so karido o dowa a pagari niyo a marirido. (Surah Al Hujurat 049:010)

Samanan na makapthitidawa so miamaratiaya sa so kapthitidawa iran na da siran makaliyo ko goliling o Islam, ogaid na miangadosoa siran.

So mbidaan o kakhapir a mala ago so kakhapir a maito:

Manga Oripn o Allāh aya mbidaan anan na katii:

  1. So kakhapir a mala na khiliyo niyan so khirk on ko Islam, ago khabinasa niyan so langowan a amal a mapiya, na so kakhapir a maito, na di niyan khiliyo so khirk on ko Islam, ago di niyan khabinasa so manga galbk iyan a mapiya, ogaid na khakorangan iyan, ago khasogat skaniyan a siksa.
  2. So kakhapir a mala na khatatap iyan so khirk on ko naraka sa dayon sa dayon, na so kakhapir a maito na di niyan khatatap so taw ko naraka, sa prilaan o Allāh na phakaliyo ron bo, odi na di ron dn pakasoldn o Allāh sabap ko limo iyan.
  3. So kakhapir a mala na phakain iyan so kabonoa ko taw o parinta Islamiyyah ka miamortad, ago khahalal so tamok iyan, na so kakhapir a maito na di niyan phakain so kabonoa ko taw ago so kakowaa o parinta ko tamok iyan.
  4. So kakhapir a mala, na khipaliogat iyan so karidoa ko khirk on o manga mu’min, sa di ran ipthabanga ago di ran ipngginawai apia pn madazg iran, so pman so kakhapir a maito na di niyan khisapar so kingginawain ko khirk on o manga mu’min.

Manga Oripn o Allāh, gianan i kiatinsan ko bandingan ko kakhapir, sii sankanan na kiasabotan tano a aya kakhakapir o taw na so kanggalbka niyan ko kakhapir a paratiaya (kufr i’tiqādī كفراعتقادي). Opama o tankda o taw a so halal o Allāh na haram, odi na so haram iyan na halal, na miakapir skaniyan sa miada ko Islam, mapiya da nian nggolawlaa, ka paratiaya bo. Opman o nggolawlaa niyan so inisapar sa paparatiayaan iyan a gioto na hiaram o Allāh , ogaid na pinggalbk iyan, na skaniyan na Muslim, sa da makapir ogaid na miakanggolawla sa dosa a patot a mathawbat iyan, sa giankoto a kiakhapir iyan na kakhapir a galbk (kufr amalī كفرعملي ) a di niyan khiliyo sii ko agama Islam.

Manga Oripn o Allāh, so pman so bandingan ko kapmonafiq (nifāq نفاق ) na aya ptharoon a Nifaq ko basa Arab na sipik ko katharo a Nafiqa’ a gioto so girb o Yarbu a datar o riya a dowa i gimowa, a o maoln ko isa a gimowa iyan na lomiyo ko sabala a gimowa iyan. Aya maana niyan na dowa i okit sa daa pagalangan on.

Sii pman ko kitab, na aya ptharoon a kapmonafiq na so kapayaga ko kiapagislam, na isosoln so kakhakapir, sa so monafiq na pzold ko Islam ko sabala a lalan na lomiliyo ron ko sabala. Pitharoo Allāh a:

إِنَّ الْمُنَافِقِينَ هُمُ الْفَاسِقُونَ

Mataan a so manga monafiq na siran so manga fasiq (lominiyo ko agama Islam). (Surah At Tawbah 009:067)

So Monafiq sii ko Islam na sobra sa karata ko kafir, sa ziksaan siran sa lawan ko siksa o kafir. Pitharoo Allāh a:

إِنَّ الْمُنَافِقِينَ فِي الدَّرْكِ الأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ

Mataan a so manga monafiq na sii ko ampas o kababaan o naraka. (Surah An Nisa 004:145)

Manga Oripn o Allāh, so kapmonafiq na madodowa soson a siran so:

  1. So kapmonafiq a paratiyaya (nifaq i’tiqadi نفاقاعتقادي ) a gianan so kapmonafiq a mala, a khiliyo niyan so khirk on ko goliling o Islam, a marata a di so kafir. Giankanan a soson a manga monafiq na mianagipoon ko kiapakatogalin o manga Muslim sa Madinah ko kiaadn o manga taban a tamok, sa da maadn ko masa o manga Muslim sa Makkah, ka kagiya so Muslim roo na daa khakowa niyan a kamapiyaan a barandiya ko kapagislam iyan, ka aya khakowa niyan na garoti ago siksa o manga mushrik. Giankaya a manga monafiq na di dn khada ko kaphagingd o manga Muslim, balabaw igira miniporo so kawiagana iran ago so tamok iran, ka madakl a taw a pthoga a ayog iyan sankoto a tamok o manga Muslim, na aya phagokitan iran para makanggona siran on na giisiran mmonafiq sa ipapayag iran so Islam na isosoln iyan so kakhapir.

    Manga Oripn o Allāh, giankanan a soson a kapmonafiq na nm a manga sosonan iyan a siran so:

    1. So kapakambokhaga ko Rasūlullāh (takdīb ar Rasūl تكذيب الرَّسول).
    2. So kapakambokhaga ko sabaad a minioma o Rasūlullāh .
    3. So kararangiti niyan ko Rasūlullāh .
    4. So kararangiti niyan ko sabaad ko minioma o Rasūlullāh .
    5. So kababayai niyan ko kibaba o agama o Rasūlullāh .
    6. So kikagowadn iyan ko kapakataban o agama o Rasūlullāh .

    Sa dn sa taw a matago on ankanan odi na so isa san, na skaniyan na monafiq a miakaliyo ko Islam.

  2. So soson a ika dowa: Skaniyan so kapmonafiq a kanggalbk (nifāq amalī نفاق عملي ). Skaniyan so kanggalbka ko shayi a pd ko manga galbk o manga monafiq a maadn so paratiaya iran sii ko poso iran, so datar anan a kapmonafiq na di niyan khiliyo so khirk on ko goliling o Islam, ogaid na okit oto a khiliyo niyan on amay ka matatap on. So khirk san na adn a matatago on a kamomonafiqi ago kapaparatiaya. Pitharoo Rasūlullāh a: Pat (a manga sipat) a sa taw a katagoan on na maadn a monapfiq a lombos, na sa taw a adn a matago on a sagintas on na katagoan sa sagintas a kamomonafiqi, sa taman sa mibagak iyan. Igira siarigan na ndonsiyan, go igira mianonotholan na mamokhag, go igira miakiphasada na ndorat, go igira miakikharido na pphamaba.

    Na sa taw a malimod on ankai a manga sifat a pat na malimod on so marata, ago matarotop on so manga sifat o manga monafiq. Adn pman a mu’min a matatago on so sabaad sankanan a manga sifat. So kapmonafiq na marata a piakalklk, sa miaadn so manga sahabah o Rasūlullāh . a ipkhalk iran so kitaloga on. Pitharoo Ibn Abu Mulaykah a: Romiaot ako sa tlo polo a sahabah o Rasūlullāh a langon siran dn na ipkhalk iran sa ginawa iran so kapmonafiq.

So Mbidaan o kapmonafiq a mala ago so kapmonafiq a maito:

  1. So kapmonafiq a mala na khiliyo niyan so khirk on ko goliling o Islam, na so kapmonafiq a maito na di niyan khliyo so khirk on ko Islam.
  2. So kapmonafiq a mala na giimakazopaka so pagns o taw ago so mipapayag iyan sii ko paratiaya, na so kapmonafiq a maito na so kapakazopaka o pagns ago so mapayag sii ko galbk kna o ba sii ko paratiaya.
  3. So kapmonafiq a mala na di phakapoon ko Mu’min, na so pman so kapmonafiq a maito na pkhasalak a pphakapoon ko mu’min.
  4. So kapmonafiq a mala na kalalayaman a di dn pthawbat so khirk on, na so kapmonafiq a maito na giithawbat so khirk on.

Manga Oripn o Allāh, gianan i bandingan o kakhapir ago so kapmonafiq, a rininayag tano ka an mabaloy a makilala ago mapayag so btad iyan ago so waraan iyan sa kasabotan sa mapiya o miamaratiaya, ka an iran kapananggilai so kapakaranii iron. Piayag o Qur’an so manga okit iran ago so manga sosonan iran, sa pizabanding iyan so ropaan o mu’min, so kafir ago so monapik sii ko poonan o Al Baqarah, sa inaloy niyan so miamaratiaya sa pat a manga ayat, na so kafir na dowa a ayat, na so manga monafiq na sapolo ago tlo a manga ayat. Karina nan sa mataan a so btad iran na piakalklk, ago pizaksian o thotol so kala o gasta iran ko Islam ipoon sa poonan na taman dn sa imanto a masa a kapapantagan.

Manga Oripn o Allāh, pangnin tano ko Allāh a balowin tano niyan a pd ko manga taw a pphamakin’gn iran so katharo na phagonotan iran so lbi ron a mapiya.

وَأَقُولُ قَوْلِي هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ لِي وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُسْلِمِينَ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ فَاسْتَغْفِرُوهُ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

Wa aqūlu qawlī hādā wa astagfirullāha lī wa lakum wa lisāiril Muslimīn min kulli dambin fastagfirūhu innahu Huwat Tawwābur Rahīm.

DUA'A KO IKA DOWA A KHUTBAH

 Copyright  © 2008 Maranao Khutbah
By Alim, Hassanor M. Alapa  All rights reserved  - http://www.muslimtents.com/maranao-khutbah

Copying and distributing of the Maranao Khutbah published in this website is sanctioned by the author for non-commercial only. In consideration of this authorization, any reproduction and distribution of the Maranao Khutbah shall retain all copyright, author and other proprietary notices contained therein. It shall not be altered in any form without the written consent of the author and the publisher.