| Al Khutbah 5 |
So Bandingan ko Kaparatiyayaa ko Alongan a Maori |
الْحَمْدُ
لِلَّهِ
نَحْمَدُهُ
وَنَسْتَعِينُهُ
وَنَسْتَغْفِرُهُ
وَنَعُوذُ
بِاللهِ مِنْ
شُرُورِ
أَنْفُسِنَا
وَسَيِّئَاتِ
أَعْمَالِنَا
مَنْ
يَهْدِهِ اللهُ
فَلاَ
مُضِلَّ لَهُ
وَمَنْ
يُضْلِلْ فَلَنْ
تَجِدَ لَهُ
وَلِيًّا
مُرْشِدًا,
وَأَشْهَدُ
أَنْ لاَّ
إِلَهَ
إِلاَّ اللهُ
وَحْدَهُ لاَ
شَرِيكَ لَهُ
وَأَشْهَدُ
أَنَّ
مُحَمَّدًا
عَبْدُهُ
وَرَسُولُهُ ,
اللَّهُمَّ
صَلِّ وَسَلِّمْ
وَبَارِكْ
عَلَى
مُحَمَّدٍ
صَلَّى اللهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
وَعَلَى
آلِهِ وَصَحْبِهِ
وَمَنِ
اهْتَدَى بِهَدْيِهِ
إِلَى يَوْمِ
الدِّينِ.
وَبَعْدُ:
Manga Oripn o Allah, so oriyan o bantog ko Allah So Kaparatiyayaa ko alongan a maori na onayan a pakaasal ago sagintas a mala sii ko paratiyaya (aqidah) ago skaniyan i tomadng a paganay a makatotondog ko kaparatiyayaa ko Allah Na sii ko along o kaknala ko poonan a pakaasal ago so kaposan a khabolosan na khibgay niyan ko manosiya a katamani niyan ko antap iyan, ago khitolad iyan so bantak iyan, sa phakakowa sa manga okit a kakisampay niyan sangkoto a antap iyan sa kaparoliya niyan ko bantak iyan a mattndo. Na andadn i kadadasa o manosiya sangkai a knal na mataan a so kaoyagoyag iyan na matatangkd a khatatap a kaoyagoyag a daa antap iyan ago daa bantak iyan a mattndo. Sii sangkanan na maphakada o manosiya so kaporo o niyawa niyan, ago so manga kalbihan iyan a maporo, sa makaphagintaw sa datar o giikapagintaw o binatang, a aya phapalatiko on na so baya a ginawa niyan a waraan, a giyanan so kapkhidozo o niyawa a phakaantiyor ko mnang o manosiya. Manga Oripn o Allah, so Qur’an na miyakaoma sa pphakitanodan iyan ko manosiya a mataan a so Allah Manga Oripn o Allah, mataan a so Allah أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لاَ تُرْجَعُونَ , فَتَعَالَى اللهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ , لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ. Ba niyo initong (inantap) sa inadn ami skano sa daa bali niyan, ago mataan a skano na di kano rkami phakandod, Maporo so Allah a dato a Bnar, daa tuhan a rowar rka niyan a Kadnan o Arsh a Sasakawn (Surah Al Mu’minun 023:115-116) Manga Oripn o Allah, kna o ba giyangkai a kaoyagoyag a pphagintaw tano ron na ba aya kaposan o lalakaw tano, go kna o ba skaniyan i sndadan o kapphalalagoy o kaoyagoyag o manosiya, ogaid na adn a kaoyagoyag a salakaw a matatago ko talikhodan angkai a kaoyagoyag a katatagoan rkitano, a giyangkoto a kaoyagoyag na phakandodn on o Allah إِنْ كُلُّ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدَا , لَقَدْ أَحْصَاهُمْ وَعَدَّهُمْ عَدًّا , وَكُلُّهُمْ آتِيهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَرْدًا. Da so kalangowan a adn a akal iyan a matatago ko manga langit ago so lopa inonta a phakatalingoma ko Allah a Makalimoon a skaniyan na oripn, sabnar a inisip siran ago binilang siran o Allah, ago langon siran na phakaoma siran on ko alongan a Qiyamah a zasakataw siran. (Surah Maryam 019:093-095) Manga Oripn o Allah, giyangkanan a ayah na tiyangkd iyan a langowan a kaadn na oripn o Allah Manga Oripn o Allah, so kaparatiyayaa ko alongan a maori na giyanan i kapmblagan o dowa lalan a phagokitan o manosiya ko kibabatog iyan ko doniya, so taw a piyaratiyaya niyan a adn a ingd a khandodan iyan ago adn a isipan on a pagisipn on so langowan a sakro kabintng o kaoyagoyag iyan ko doniya, na phagiyasaan iyan a ginawa niyan sangkanan a gawii, sa khaknal iyan a mataan aso doniya na matag lalan ago pkhtasn o manosiya a so kasasagad iyan on na phakasagad on sa manga tpng ago manga tiyoba, na skaniyan oto na giimanizakay sa pantag sa kisampay niyan ko kaoyagoyag a lbi a mapiya, sa apiya pn adn a pkhaparoli niyan a manga shayi a pd ko pkhababayaan ko doniya, ogaid na aya mala a bantak iyan na so kisampay niyan ko alongan a maori. Pitharoo Allah زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاءِ وَالْبَنِينَ , وَالْقَنَاطِيرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ , ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا , وَاللهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِ , قُلْ أَؤُنَبِّئُكُمْ بِخَيْرٍ مِنْ ذَلِكُمْ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَأَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ وَرِضْوَانٌ مِنَ اللهِ وَاللهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ. Pipharasan ko manga taw so kapkhababayai ko manga karoma ago so manga wata (moriyataw) ago so kakawasaan a pd sa bolawan ago pirak, ago so manga koda a kithatalonn ago so manga ayam ago so manga pangomaan (asinda) giyoto na kasawit ko kaoyagoyag ko doniya, na so Allah na ron matatago so mapiya a khandodan, Tharo angka a ba ko skano phanotholi sa mapiya a di giyoto a bagian o siran oto a miyamananggila siran sii ko Kadnan iran, a manga kasorgaan a pphamanoga ko kababaan iyan so manga lawas a ig a tatap siran on, ago adn a (rk) iran a manga karoma a manga soti ago (adn) a rk iran a kasosoat a phoon ko Allah, ka so Allah na titikayan iyan so manga oripn iyan. (Surah Ali Imran 003:014-015) So pman so manga taw a di ran paparatiyayaan so alongan a maori, na sabnar a kinowa iran so doniya a aya iran tampata, ago initong iran sa giyoto dn i kaposan o lalakaw iran, a aya iran dn naraka ago aya iran dn sorga, sa di dn oto khalampasan o manga kailay ran, sa daa a awid a akal iran a rowar ko kapphanimoa ko kakayaan on ago so manga tamok on. Pitharoo Allah وَقَالُوا مَا هِيَ إِلاَّ حَيَاتُنَا الدُّنْيَا نَمُوتُ وَنَحْيَا , وَمَا يُهْلِكُنَا إِلاَّ الدَّهْرُ , وَمَا لَهُمْ بِذَلِكَ مِنْ عِلْمٍ. Go pitharo iran a daa kaoyagoyag a rowar ko kaoyagoyag tano sangkai a doniya a phatay tano ago khaoyag tano, ago daa phakapatay rkitano a rowar ko kapthingr o masa, go daa rk iran roo a pd sa katao. (Surah Al Jathiyah 045:024) Opama ka siran oto a manga taw na pindirogod iran so kiyarombaan o manga apo iran na disomala a katokawan iran a mataan a so doniya na pphaninggaposan ko kakhadadas, sa daa khatatap a khalamba a rowar ko Allah Da dn a shayi a pkhailayingka i ba kathatap so kalangas iyan. Aya bo a khalamba na so Allah, na khadadas so tamok ago so wata. Da makanggay a gona ko Hurmuz so manga pondowa iyan. Na miyanamar so Ad sa katatap ko doniya na da siran malalayon. Di pn so Sulayman a phagawidan o ndo’. Na rapg o manosiya ago so langowan o Jinn. Anda so manga dato a mimbkn ko pangkatan A so pidoro o doniya na tanan on pphananding. Kaoto so Paridi a kapphamakaigan o langowa baratapa A di dn dowa so thotol na kaphanalanan tano. Manga Oripn o Allah, iniropa o bayok a so langowan taman na palaya dn khadadas sa so bo so Allah Mataan a so manosiya na adn a mala a galbk iyan ago romasay niyan ko kiyaadna on sangkai a lopa a skaniyan so kabaloy niyan a phangondato on sa ptharagombalayin iyan so doniya sa ayon ko kabaya o Allah Na so kanggalbk o manosiya sa salakaw roo ago so kasilay niyan sangkoto a antap na kapanoraak ago kadadag a mapayag. Pitharoo Allah أَيَحْسَبُ الإِنْسَانُ أَنْ يُتْرَكَ سُدًى , أَلَمْ يَكُ نُطْفَةً مِنْ مَنِيٍّ يُمْنَى , ثُمَّ كَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّى , فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَالأُنْثَى , أَلَيْسَ ذَلِكَ بِقَادِرٍ عَلَى أَنْ يُحْـيَ الْمَوْتَى. Ba iitonga o manosiya a imbagak skaniyan a daa bali niyan (sa di dn pagisipn) ba skaniyan da mabaloy a sathak a ig a phoon sa mani a pkipntos. Oriyan iyan na miyaadn a sagamak a rogo a misasambir ko kandangan o ina, na inadn skaniyan o Allah So Sabot ko Alongan a Maori:Phanagipoon so alongan a maori ko kagba angkai a doniya tano, sa phatay so langowan a madadalm on a pd sa oyagoyag, sa pmbaropa so lopa ago so langit sa salakaw a lgawan. Oriyan iyan na phakatindgn o Allah Oriyan oto na pagisipn siran o Allah Manga Oripn o Allah, opama o zalkata tano so pandangan o Qur’an na matoon tano a tanto a madakl a kiyazabandinga niyan ko btad o alongan a maori, ago tanto a madakl so kiyapamgay niyan sa manga tanda ago karina ko kabbnar angkanan a btad. So alongan a maori na madakl a inibtho ron o Qur’an a manga ingaran a oman i satiman on na makatotoro sa maana a pd ko ropaan angkoto a gawii:
Manga Oripn o Allah, anda i masa angkai a alongan a Qiyamah?So Allah إِنَّ اللهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ. Mataan a so Allah na matatago on so katawi ko kotika o bangkit, go pphakatoronn iyan so oran, ago katawan iyan so nganin a madadalm ko manga kandangan o (babay). ( Surah Luqman 031:034) Miyaadn so manga taw a iphagiza iran ko Ras?lullah يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا , قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ رَبِّي لاَ يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلاَّ هُوَ , ثَقُلَتْ فِي السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ , لاَ تَأْتِيكُمْ إِلاَّ بَغْتَةً , يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا , قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ. Ipagiza iran rka so makapantag ko bangkit o andai kaphakaoma niyan, na tharo angka a so katawi ron na sii ko Kadnan ko, a daa phayag ko masa niyan a rowar rkaniyan, a minipnd ko manga langit ago so lopa (so katokawi ron) a di rkano phakaoma inonta a pankaw, iphagiza iran rka a datar o ba ngka katawi, na tharo angka a mataan a so katawi ron na sii ko Allah, ogaid na so kadaklan ko manga taw na daa katawan iran. (Suraah Al A’raf 007:187) Sii sangkanan a ayah, na inaloy niyan a daa matao ko kotika a kakhitana o bangkit a rowar ko Allah Manga Oripn o Allah, so kapharatiyayaa tano ko alongan a maori, na aya onayan iyan a pharatiyayaan tano ron na so Sorga ago so Naraka, sa so langowan a mapnggolawla roo a pd sa kakhawiyag (al Ba’th) so kaphlimod (al Hashr) so kathimbanga ko manga amal (al Mizan) ago so kakhakowaa ko panoratan iyan (al kitab) so kathitay ko lantay (as Sirat) na maipos oto na aya bo a khaposan on na so kaphakasold ko sorga odi na so kakhaolog ko naraka, sabap san na pharatiyayaan tano so langowan a btad a mitotompok on ago so langowan a khaolawla roo, pharatiyayaan tano so Sorga a mataan a bnar, go so langowan a madadalm on a manga pipiya a balas a khakowa o taw a miyangongonotan ko Allah Manga Oripn o Allah, so maori a alongan na giyoto i darpa a ron tano maphragon so miyanggalbk tano sangkai a doniya, sabap san na di tano mapakapmblag so btad o doniya ago so maori a alongan, ka daa maori a alongan o daa doniya, sa di bnar so katharo a aya bo a rk o Mu’min na so maori a alongan na daa kipantag iyan ko doniya, aya mataan a bnar na inisogo rkitano o Allah وَابْتَغِ فِيمَا آتَاكَ اللهُ الدَّارَ الآخِرَةَ وَلاَ تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا , وَأَحْسِنْ كَمَا أَحْسَنَ اللهُ إِلَيْكَ , وَلاَ تَبْغِ الْفَسَادَ فِي الأَرْضِ , إِنَّ اللهَ لاَ يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ. Go ploloba angka so nganin a inibgay rka o Allah ko ingd a pkhaori (so Akhirah) sa oba ngka lipati so kipantag ka ko doniya, go phiyapiya ka sa datar o kiyaphiyapiyai rka o Allah, go oba ngka plobaa so kapaminasa ko lopa, ka mataan a so Allah na di niyan khababayaan so giimaminasa. (Surah Al Qasas 028:077) Manga Oripn o Allah, iniiza o Aishah ko Ras?lullah Gowani a tharoon o Ras?lullah Manga Oripn o Allah, giyanan i kiyatinsan ko makapantag ko bandingan ko maori a alongan a pharatiyayaan o Muslim, maapd san so kaparatiyayaa ko langowan a migagayb a da mailay o mata, a aya onayan iyan na so kaparatiyayaa ko Allah Manga Oripn o Allah, magapas tano ko Allah وَأَقُولُ قَوْلِي هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ لِي وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُسْلِمِينَ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ فَاسْتَغْفِرُوهُ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ Wa aqūlu qawlī hādā wa astagfirullāha lī wa lakum wa lisāiril Muslimīn min kulli dambin fastagfirūhu innahu Huwat Tawwābur Rahīm. DUA'A KO IKA DOWA A KHUTBAH
Copyright © 2008 Maranao Khutbah™
By Alim, Hassanor M. Alapa All rights reserved - http://www.muslimtents.com/maranao-khutbah Copying and distributing of the Maranao Khutbah published in this website is sanctioned by the author for non-commercial only. In consideration of this authorization, any reproduction and distribution of the Maranao Khutbah shall retain all copyright, author and other proprietary notices contained therein. It shall not be altered in any form without the written consent of the author and the publisher. |
, ago so salawat ko Nabi tano a Muhammad 
na aya bandingan tano imanto na so ika lima pangkat ko manga rokon o Iman a skaniyan so Kaparatiyayaa ko alongan a maori, a giyai i isa a mala so btad iyan ko kiyazabandinga on o Qur’an ko kiyapakaoma niyan.